Nến nhật là gì? Là một nhà giao dịch Forex, chắc hẳn bạn đã từng nghe đến thuật ngữ “nến Nhật”. Đây là một công cụ siêu hữu dụng trong việc...
Nến nhật là gì? Là một nhà giao dịch Forex, chắc hẳn bạn đã từng nghe đến thuật ngữ “nến Nhật”. Đây là một công cụ siêu hữu dụng trong việc phán đoán hướng đi thị trường và là một trợ thủ đắc lực của các nhà giao dịch theo trường phái phân tích kỹ thuật. Chúng ta cùng bắt đầu.
1. Nến nhật là gì?
Nến Nhật (candlestick) là một loại biểu đồ giá được sử dụng vô cùng rộng rãi. Nó được phát minh bởi một thương nhân người Nhật có tên là Munehisa Homma vào thế kỷ 18, với mục đích ban đầu là để ghi chép diễn biến giá gạo. Do có tính ứng dụng cao trong việc phân tích, nến Nhật nhanh chóng trở nên nổi tiếng trong giới thương nhân và “du nhập” khắp nơi trên thế giới.
Ngày nay, nến Nhật được biết đến và sử dụng bởi gần như tất cả những người tham gia thị trường tài chính. Vì lý do đó, hầu hết các nền tảng giao dịch (bao gồm cả MetaTrader 4 – phần mềm giao dịch thịnh hành nhất trong giới Forex hiện nay) đều tích hợp sẵn các biểu đồ nến Nhật.
1.1. Cấu tạo của nến nhật
Một biểu đồ nến được cấu tạo bởi hàng nghìn cây nến Nhật khác nhau. Mỗi cây nến Nhật sẽ có 2 phần là thân và bấc, trong đó:
Thân nến cho biết mức đóng (close) và mở cửa (open) của giá trong một khoảng thời gian nhất định. Bấc nến, hay còn gọi là bóng nến, cho biết mức cao nhất (highest) và thấp nhất (lowest) của giá trong một khoảng thời gian nhất định.
Các cây nến Nhật sẽ được hình thành khác nhau tùy theo diễn biến giá và khung thời gian. Ví dụ, trên biểu đồ 15 phút, mỗi cây nến Nhật sẽ được hình thành dựa theo diễn biến giá trong mỗi 15 phút. Tương tự như vậy, trên biểu đồ 1 giờ, mỗi cây nến Nhật sẽ được hình thành dựa theo diễn biến giá trong mỗi 1 giờ, v.v.
Nến Nhật được chia làm 2 loại là nến tăng và nến giảm, thông qua màu sắc, bạn sẽ biết được một cây nến thuộc loại nào.
Nến tăng là nến màu xanh dương. Đặc điểm của nến tăng là giá mở cửa bao giờ cũng thấp hơn giá đóng cửa. Nến giảm là nến màu da cam. Đặc điểm của nến giảm là giá mở cửa bao giờ cũng cao hơn giá đóng cửa.
1.2. Các lợi thế khi sử dụng nến nhật
Nếu đem so sánh với một biểu đồ đường (line), thì biểu đồ nến Nhật cung cấp nhiều thông tin về diễn biến giá hơn rất nhiều. Chẳng hạn, khi nhìn vào một cây nến tăng có thân dài và bấc ngắn trên đồ thị ngày, bạn có thể hiểu rằng bên mua đã gần như áp đảo hoàn toàn bên bán trong ngày hôm đó. Đây là một manh mối quan trọng trong việc phân tích và đưa ra quyết định giao dịch.
Các mức giá mở cửa, đóng cửa, cao nhất, và thấp nhất của một cây nến cũng giúp ích rất nhiều trong việc đánh giá hướng đi của thị trường. Giả sử, bạn nhìn thấy một cây nến giảm có bấc phía trên rất dài, thì đó là một tín hiệu cho thấy bên mua chiếm ưu thế lúc ban đầu, nhưng sau đó bị bên bán “quật ngã”.
2. Cách ứng dụng nến Nhật trong phân tích kỹ thuật
2.1. Sử dụng nến Nhật để xác định xem bên mua hay bên bán đang chiếm ưu thế
Nến Nhật thường được các nhà phân tích kỹ thuật sử dụng để xác định bên đang chiếm ưu thế trên thị trường. Nhìn chung, nếu thân của một cây nến càng dài, lực của thị trường tính theo phía của cây nến đó càng mạnh.
Một cây nến tăng dài cho ta biết rằng phe mua đã chiếm ưu thế so với phe bán trong thời điểm cây nến hình thành. Ngược lại, một cây nến giảm dài cho ta biết rằng phe bán đã chiếm ưu thế so với phe mua trong thời điểm cây nến đó hình thành.
Để xác định lực thị trường chính xác hơn, bạn có thể so sánh hình dáng của các cây nến với nhau. Dưới đây là một số cách so sánh phổ biến.
2.2. So sánh thân nến
Hình dáng của thân nến cho ta biết rất nhiều thông tin về diễn biến thị trường. Một chuỗi các cây nến tăng có thân dài dần báo hiệu rằng lực tăng đang trở nên mạnh hơn. Ngược lại, một chuỗi các cây nến giảm có thân dài dần báo hiệu rằng lực giảm đang trở nên mạnh hơn.
2.3. So sánh bấc nến
Bấc nến cũng có thể cho ta biết rất nhiều thông tin về lực thị trường. Một hoặc một chuỗi các cây nến có bấc dưới dài và bấc trên ngắn ám chỉ rằng phe bán mạnh hơn lúc ban đầu, nhưng cuối cùng đã bị phe mua áp đảo. Ngược lại, một hoặc một chuỗi các cây nến có bấc trên dài và bấc dưới ngắn báo hiệu rằng phe mua mạnh hơn lúc ban đầu, nhưng cuối cùng đã bị phe bán áp đảo.
Nến Doji
Doji là một mô hình nến có giá đóng và mở cửa bằng nhau. Mô hình nến này cho biết lực của phe mua và phe bán gần như hòa nhau tại thời điểm mô hình đó được hình thành.
Lưu ý quan trọng: khi thực hiện so sánh nến, bạn phải đợi cho một cây nến hình thành hoàn toàn. Đừng vội so sánh một cây nến đang trong quá trình hình thành, bởi hình dáng của cây nến đó có thể thay đổi trong chớp mắt.
3. Các Mô Hình Nến Đơn Phổ Biến
Mô hình nến đơn là những mô hình nến cung cấp tín hiệu giao dịch thông qua một cây nến. Chúng giúp bạn xác định khả năng giá sẽ tiếp diễn hay có thể đảo chiều.
Có ba nhóm mô hình nến đơn phổ biến:
- Yo Sen và In Sen
- Hammer và Hanging Man
- Inverted Hammer và Shooting Star
Dưới đây là thông tin chi tiết về từng nhóm mô hình nến.
3.1. Yo Sen và In Sen
Yo Sen và In Sen là các cây nến có thân rất dài và bấc rất ngắn (hầu như không có bấc), trong đó: Yo Sen là một cây nến tăng báo hiệu khả năng tiếp tục tăng giá của thị trường. In Sen là một cây nến giảm báo hiệu khả năng tiếp tục giảm giá của thị trường.
3.2. Hammer và Hanging Man
Hammer (cây búa) và Hanging Man (người đàn ông treo ngược) là các cây nến có thân ngắn (màu sắc thân không quan trọng) và có bấc rất dài ở phía dưới. Chúng hầu như không có bấc ở phía trên. Đây là những loại nến cảnh báo khả năng đảo chiều của giá.
Lưu ý: Hai loại nến này có cùng hình dáng nhưng xuất hiện trong những điều kiện thị trường khác nhau. Chúng cũng cung cấp tín hiệu giao dịch khác nhau. Hammer thường xuất hiện trong xu hướng giảm của thị trường. Nó cảnh báo rằng giá có thể sẽ hồi lại hoặc đảo chiều tăng.
Hanging Man thường xuất hiện trong xu hướng tăng của thị trường. Nó cảnh báo rằng giá có thể sẽ hồi lại hoặc đảo chiều giảm.
3.3. Inverted Hammer và Shooting Star
Inverted Hammer (cây búa ngược) và Shooting Star (sao băng) là các cây nến có thân ngắn (màu sắc thân không quan trọng) và có bấc rất dài ở phía trên. Chúng hầu như không có bấc ở phía dưới. Đây cũng là những loại nến cảnh báo khả năng đảo chiều của giá.
Lưu ý: Giống như Hammer và Hanging Man, Inverted Hammer và Shooting Star cũng có cùng hình dáng nhưng xuất hiện trong những điều kiện thị trường khác nhau và cũng cung cấp tín hiệu giao dịch khác nhau.
Inverted Hammer thường xuất hiện trong xu hướng giảm của thị trường. Nó cảnh báo rằng giá có thể sẽ hồi lại hoặc đảo chiều tăng. Shooting Star thường xuất hiện trong xu hướng tăng của thị trường. Nó cảnh báo rằng giá có thể sẽ hồi lại hoặc đảo chiều giảm.
4. Các Mô Hình Nến Doji Phổ Biến
Nến Doji là gì?
Doji là các mô hình nến có giá đóng và mở cửa bằng hoặc gần như bằng nhau. Chúng, vì thế, có thân ngắn hơn rất nhiều so với những cây nến Nhật thông thường.
Các nến Doji thường ám chỉ sự không rõ ràng trong tâm lý thị trường. Chúng nói lên rằng sức mạnh của bên mua và bên bán là ngang nhau, và không bên nào có đủ khả năng để đẩy giá đi theo một hướng cụ thể.
Nến Doji thường được sử dụng để xác định sự suy yếu của xu hướng và khả năng đảo chiều của giá. Các loại nến Doji phổ biến
Dưới đây là 4 mô hình nến Doji thường gặp trên thị trường:
- Standard Doji (hay còn gọi là Star Doji)
- Long-legged Doji
- Gravestone Doji
- Dragonfly Doji
Những cây nến này đều có giá đóng và mở cửa bằng hoặc gần như bằng nhau; tuy nhiên, bấc của chúng có vị trí và độ dài khác nhau.
4.1. Star Doji (nến Doji thông thường)
Star Doji là mô hình nến Doji:
Có bấc khá ngắn
Hai bấc trên và dưới của nó có độ dài gần tương đương.
Khi nến Star Doji xuất hiện, nó ám chỉ sự thiếu rõ ràng và thiếu động lực trong hành vi của các nhà giao dịch. Nếu mô hình nến này xuất hiện trong các vùng quá mua hoặc quá bán, giá nhiều khả năng sẽ đảo chiều trong tương lai gần.
4.2. Long-legged Doji (nến Doji chân dài)
Long-legged Doji là mô hình nến Doji:
Có bấc khá dài
Hai bấc trên và dưới của nó có độ dài gần tương đương
Khi nến Long-legged Doji xuất hiện, nó ám chỉ rằng hai bên mua và bán đang cạnh tranh gay gắt nhưng bất phân thắng bại. Mô hình nến này cảnh báo rằng giá có thể sẽ biến động mạnh trong tương lai gần.
4.3. Gravestone Doji (nến Doji bia mộ)
Gravestone Doji là mô hình nến Doji có bấc trên rất dài nhưng hầu như không có bấc dưới. Mô hình nến này, khi xuất hiện trong xu hướng tăng, cảnh báo rằng xu hướng tăng đó có thể sắp kết thúc và giá nhiều khả năng sẽ đảo chiều giảm trong tương lai gần.
4.4. Dragonfly Doji (nến Doji rồng bay)
Ngược lại với Gravestone Doji, Dragonfly Doji là mô hình nến Doji có bấc dưới rất dài nhưng hầu như không có bấc trên. Mô hình nến này, khi xuất hiện trong xu hướng giảm, cảnh báo rằng xu hướng giảm đó có thể sắp kết thúc và giá nhiều khả năng sẽ đảo chiều tăng trong tương lai gần.
Các mô hình nến Doji hữu dụng nhất khi nào?
Như đã nói, các mô hình nến Doji thường cảnh báo sự suy yếu của các xu hướng và khả năng đảo chiều của giá. Vì thế, chúng hoạt động tốt nhất khi thị trường đang có xu hướng.
Các mô hình nến Doji thường tỏ ra không hiệu quả khi thị trường tích lũy hoặc đi ngang bởi trong những giai đoạn này, giá vốn đã biến động không rõ ràng.
5. Các bộ mô hình nến đôi thông dụng
5.1. Engulfing (mô hình Nhấn Chìm)
Engulfing là một mô hình nến đôi cảnh báo đảo chiều. Chúng được cấu tạo bởi hai cây nến, trong đó có một nến giảm và một nến tăng. Mô hình Engulfing có hai loại: Tăng và Giảm. Các tiêu chuẩn để xác định một mô hình Engulfing Tăng bao gồm:
- Thị trường đang trong đà giảm
- Nến 1 là một cây nến giảm, và nến 2 là một cây nến tăng
- Thân của nến 1 phải nhỏ hơn và bị bao trùm bởi thân của nến 2
Ngược lại, các tiêu chuẩn để xác định một mô hình Engulfing Giảm bao gồm:
- Thị trường đang trong đà tăng
- Nến 1 là một cây nến tăng, và nến 2 là một cây nến giảm
- Thân của nến 1 phải nhỏ hơn và bị bao trùm bởi thân của nến 2
Lưu ý: Tín hiệu từ mô hình Engulfing sẽ đáng tin cậy hơn khi thân của nến 2 bao trùm các bấc của nến 1
5.2. Tweezers (mô hình Cái Nhíp)
Tweezers cũng là một mô hình nến đôi cảnh báo đảo chiều. Nó được cấu tạo bởi hai cây nến có mức cao và thấp gần tương đương nhau, trông giống như một chiếc nhíp.
Mô hình Tweezers có hai loại: Đỉnh và Đáy. Các tiêu chuẩn để xác định một mô hình Tweezers Đỉnh bao gồm:
- Thị trường đang trong đà tăng
- Nến 1 là một cây nến tăng, và nến 2 là một cây nến giảm
- Hai cây nến có mức cao gần bằng nhau và có độ dài các bấc gần tương đương
Ngược lại, các tiêu chuẩn để xác định một mô hình Tweezers Đáy bao gồm:
- Thị trường đang trong đà giảm
- Nến 1 là một cây nến giảm, và nến 2 là một cây nến tăng
- Hai cây nến có mức thấp gần bằng nhau và có độ dài các bấc gần tương đương
6. Các Bộ Mô Hình Nến Ba Phổ Biến
6.1. Morning Star và Evening Star (mô hình Sao Sáng và Sao Đêm)
Morning Star và Evening Star là hai bộ mô hình nến ba cảnh báo đảo chiều. Chúng có cấu tạo đối lập nhau và xuất hiện trong những điều kiện thị trường khác nhau.
Morning Star thường xuất hiện khi giá giảm. Nó được cấu tạo bởi 3 cây nến, trong đó:
- Nến 1 là một cây nến giảm
- Nến 2 là một cây nến có thân nhỏ
- Nến 3 là một cây nến tăng có mức đóng cửa cao hơn điểm giữa thân của nến 1
Trong khi đó, Evening Star thường xuất hiện khi giá tăng. Nó có cấu tạo trái ngược với mô hình Morning Star.
6.2. Three Inside Up và Three Inside Down (mô hình Ba Bên Trong Lên và Ba Bên Trong Xuống)
Three Inside Up và Three Inside Down cũng là hai bộ mô hình nến ba cảnh báo đảo chiều. Tương tự như cặp Morning Star và Evening Star, Three Inside Up và Three Inside Down cũng có cấu tạo đối lập nhau và xuất hiện trong những điều kiện thị trường khác nhau.
Three Inside Up thường xuất hiện khi giá giảm. Nó được cấu tạo bởi 3 cây nến, trong đó:
- Nến 1 là một cây nến giảm dài
- Nến 2 là một cây nến tăng có mức đóng cửa cao hơn điểm giữa thân của nến 1
- Nến 3 cũng là một cây nến tăng, nhưng có mức đóng cửa cao hơn điểm cao nhất của cây nến 1
Three Inside Down, ngược lại, thường xuất hiện khi giá tăng. Nó có cấu tạo trái ngược với mô hình Three Inside Up.
6.3. Three Soldiers và Three Crows (mô hình Ba Chú Lính và Ba Con Quạ)
Three Soldiers và Three Crows cũng là hai bộ mô hình nến ba đối lập cảnh báo đảo chiều. Chúng xuất hiện trong những điều kiện thị trường trái ngược nhau.
Three Soldiers thường xuất hiện khi giá giảm. Nó là một chỉ báo khá rõ ràng về việc tâm lý thị trường đang chuyển từ bán sang mua.
Cấu tạo của mô hình Three Soldiers bao gồm:
- 3 cây nến tăng liên tiếp
- Thân của nến 2 và nến 3 có độ dài gần tương đương nhau
- Các cây nến đều có rất ít (hoặc không có) bấc trên
Ngược lại, Three Crows thường xuất hiện trong xu hướng tăng. Nó có cấu tạo trái ngược với mô hình Three Soldiers, và là một chỉ báo khá rõ ràng về việc tâm lý thị trường đang chuyển từ mua sang bán.
Lưu ý: Hãy cảnh giác với những mô hình Three Soldiers và Three Crows có thân hoặc bấc quá dài, bởi chúng có thể ám chỉ sự quá mức hoặc thiếu rõ ràng trong hành vi của bên mua hoặc bên bán và dẫn đến những tín hiệu giao dịch có độ tin cậy thấp.
