Web3 là gì? Web3 foundation là gì? Tokenized network hệ thống mạng lưới phi tập trung là gì? Các nhà sáng lập và ứng dụng của web3.
1. Web3 là gì?
Web 3.0 (Semantic Web hay Web phi tập trung) là thế hệ thứ 3 của công nghệ internet nhằm tạo ra các trang web và các ứng dụng web thông minh.
Mục tiêu cuối cùng của Web 3.0 là tạo ra các trang web thông minh, kết nối vạn vật và hòa nhập hơn. Web 3.0 không có một định nghĩa cụ thể. Phải mất hơn mười năm để chuyển từ web gốc Web 1.0 sang Web 2.0 và dự kiến sẽ mất nhiều thời gian. Tuy nhiên, các công nghệ khiến người dùng xác định Web 3.0 hiện đang được phát triển. Thiết bị gia dụng thông minh sử dụng mạng không dây và Internet of Things (IoT) có thể thấy là một ví dụ về cách Web 3.0 đã tác động đến công nghệ.
2. Web3 Foundation là gì?
Web3 Foundation được thành lập bởi Tiến sĩ Gavin Wood tại Thụy Sỹ và lấy trọng tâm là phát triển, triển khai và bảo trì “Web3”. Web3 Foundation thúc đẩy sự phát triển của các công nghệ và ứng dụng sáng tạo trong lĩnh vực giao thức phần mềm phi tập trung của crypto.
Mục đích của Web3 Foundation là nuôi dưỡng và quản lý các công nghệ và ứng dụng tiên tiến ở tất cả các cấp của hệ thống công nghệ Web3. Trọng tâm hoạt động là nghiên cứu, phát triển, triển khai, tài trợ và bảo trì các công nghệ Web3, giáo dục, hỗ trợ phần mềm trung gian và các ứng dụng.
Web3 Foundation Council là cơ quan quản lý của Web3, chịu trách nhiệm quản lý Tổ chức Web3 Foundation. Các thành viên hiện tại của Hội đồng Web3 Foundation là Tiến sĩ Gavin Wood (Chủ tịch và Người sáng lập), Tiến sĩ Aeron Buchanan (Phó Chủ tịch) và Reto Trinkler.
3. Tokenized Network là gì?
Sẽ thật thiếu sót nếu Web 3.0 không có Tokenized Network. Một mạng lưới phi tập trung luôn cần một loại tiền điện tử phi tập trung để các thành viên trao đổi giá trị, nếu sử dụng một loại tiền điện tử tập trung như Paypal thì sự phi tập trung của mạng là vô nghĩa. Tokenized Network nói một cách dễ hiểu, đó là hệ thống kinh tế phi tập trung dành cho Internet thế hệ mới.
Sự khác biệt chính và quan trọng của Tokenized Network so với một mạng lưới thanh toán thông thường là đảm bảo rằng chi tiết giao dịch được bảo vệ trong toàn bộ vòng đời giao dịch tại Blockchain.
Hãy tưởng tượng Web 3.0 không có Tokenized Network sẽ giống như Blockchain không có Bitcoin. Sẽ không ai có động lực chạy các nút để duy trì Blockchain cả.
Cách thức hoạt động của Tokenized Network
4. Nghiên cứu và phát triển
Web3 Foundation đang thực hiện những hoạt động nghiên cứu bởi một nhóm nội bộ có trụ sở tại Thụy Sỹ đồng thời phối hợp với các dự án chuyên ngành và các nhóm nghiên cứu học thuật khác.
Nội dung nghiên cứu chủ yếu tập trung vào các lĩnh vực liên quan đến hệ thống phi tập trung bao gồm:
- Bảo mật, cryptography, chính sách.
- Thuật toán phi tập trung: đồng thuận và tối ưu hóa.
- Nền kinh tế tiền điện tử và lý thuyết trò chơi.
- Networking.
- Kinh tế hành vi và tính khả dụng.
Nhóm nghiên cứu phân tích các giao thức hiện có, đưa ra các giao thức mới và cụ thể hóa chúng. Với nền tảng công nghệ của Web3, nhóm nghiên cứu đang hợp tác chặt chẽ với các nhóm phát triển để đảm bảo việc nghiên cứu trở nên thiết thực và có tính ứng dụng cao. Một số sáng kiến hiện tại của Web3 như:
- Nghiên cứu giao thức mạng Polkadot..
- Nghiên cứu cryptography chung.
5. Team và các nhà sáng lập
5.1. Dr. Gavin Wood – Founder
Tiến sĩ Gavin Wood là nhà sáng lập và CEO của Parity Technologies Ltd và đồng sáng lập một số công ty khởi nghiệp công nghệ khác. Ông đã thiết kế các công cụ phân tích và ngôn ngữ lập trình hiện đại. Garvin Wood là một trong những thành viên thiết kế Giao thức Ethereum, tác giả của bản đặc tả chính thức đồng thời tạo ra và viết bản triển khai chức năng Ethereum đầu tiên.
5.2. Dr. Aeron Buchanan
Ông có kinh nghiệm tham gia dự án Ethereum với tư cách là một xây dựng mô hình thuật toán vào năm 2014. Ông nhận bằng tiến sĩ tại Khoa Robotics của Đại học Oxford về lĩnh vực thị giác máy tính sau khi làm việc với tư cách là nhà thiết kế thuật toán cho ngành công nghiệp hiệu ứng đặc biệt.
Aeron đã thiết kế các thuật toán cho các phương tiện bay không người lái, công nghệ blockchain và đóng vai trò là nhà tư vấn cho các phòng thí nghiệm nghiên cứu kinh tế và sinh thái. Ông hiện là cố vấn cho một số dự án blockchain quan trọng nhằm tạo ra những tiến bộ trong nền tảng công nghệ đồng thuận và mang lại lợi ích, giá trị cho xã hội và nền kinh tế.
5.3. Reto Trinkler
Reto Trinkler là người sáng lập của Trinkler Software. Anh cũng là người đồng sáng lập Melonport AG, một nền tảng dựa trên blockchain cho phép người tham gia thiết lập, quản lý và đầu tư vào các quỹ đầu tư kỹ thuật số do công nghệ quản lý.
Với kiến thức nền tảng về toán học từ ETH Zurich, Reto đã phát triển các smart contract của Ethereum kể từ khi nền tảng này thành lập.
6. Các dự án nổi bật
Trước đây Web 3.0 chủ yếu đề cập đến các ứng dụng cho phép người dùng tương tác với chuỗi khối Ethereum. Nền tảng Ethereum cho phép các nhà phát triển xây dựng các ứng dụng phi tập trung (decentralized applications). Tuy nhiên hiện nay Web 3.0 còn có thể phát triển các ứng dụng trên chuỗi khối Polka DOT và Kusama.
6.1. Polkadot – giao thức hàng đầu của Web3 Foundation
Polkadot (DOT) là một công nghệ đa chuỗi (multi-Chain), không đồng nhất (heterogeneous) và có thể mở rộng. Cho phép các Blockchain kết nối với nhau để chia sẻ dữ liệu để tạo thành một Network phi tập chung.
Polkadot (DOT) là một Network giúp kết nối các Blockchain riêng lẻ với nhau. Nó cho phép các Blockchain này chia sẻ dữ liệu một cách phi tập trung. Tương tự như Cosmos Network, Polkadot (DOT) tập trung giải quyết hai vấn đề chính của Blockchain đó là: Khả năng tương tác và khả năng mở rộng của mạng lưới.
Về cơ bản, Polkadot là một dự án mã nguồn mở và bất cứ ai cũng có thể tự do đóng góp cho sự phát triển của nền tảng. Đối với Polkadot, Web3 Foundation có vai trò trong việc đóng góp về mặt tài chính tài chính lẫn công nghệ.
6.2. Kusama – Canary Network
Kusama là mạng lưới “chuyên dụng” của Polkadot đóng vai trò phát hiện và cảnh báo bất kỳ lỗ hổng hoặc điểm yếu nào trên mạng lưới Polkadot. Đối với các nhà phát triển thì Kusama là nền tảng minh chứng cho việc nâng cấp thời gian chạy và quản trị trên chuỗi.
Có thể nói Kusama là phiên bản thử nghiệm của Polkadot tồn tại như một mạng độc lập và nó cho phép các nhà phát triển blockchain triển khai và thử nghiệm các phiên bản hay ứng dụng trên mạng lưới này trước khi khởi chạy chúng trên Polkadot.
Kusama được thành lập vào năm 2019 bởi Gavin Wood, người sáng lập Polkadot đồng thời là đồng sáng lập và cựu CTO của Ethereum.
6.3. Web3MOOC – Khoá hoc̣ trực tuyến
MOOC (Massive open online course) là khóa học thông qua Internet không giới hạn số người tham dự. Xuất phát từ ý tưởng của giáo dục từ xa, khóa học trực tuyến mở có tiềm năng thay đổi nền giáo dục thế giới, đặc biệt là giáo dục đại học.
Trước đây, do nhu cầu tương tác với người dùng tăng cao, Web 2.0 được phát triển và các hệ thống e-learning cũng đi theo xu hướng với việc thêm các tính năng như diễn đàn (forum), chat, hay các hệ thống quản lý học viên (LMS – Learning Management System). Nội dung và cách phân phối các nguồn tài nguyên học tập cũng dần trở nên đa dạng hơn, từ những video bài giảng được ghi lại từ các lớp học truyền thống cho đến các nguồn tài nguyên cho phép người dùng tải về. Những nguồn tài nguyên trên chủ yếu được phân phối qua các platform phổ biến như MIT OpenCourseWare, iTunes, YouTube, Khan Academy hay webcast của các trường.
MOOC chỉ thực sự bùng nổ thành một trào lưu từ năm 2012 khi mà các platform lớn như Coursera, edX, Udacity hay FutureLearn được giới thiệu. Các platform này thường có điểm chung là được nhận sự hỗ trợ tích cực từ các trường đại học cũng như giới học thuật.
